Bezdomni – kim są?

Brodaci, ubrani w łachy, capiący i nierzadko pod wpływem alkoholu. Trudnią się najczęściej żebraniem od innych ludzi. Żyją pod mostem, na dworcach. Tymczasem bezdomni to nie tylko mężczyźni, to nie tylko alkoholicy, a Bezdomność z wyboru jest bardzo rzadka.

To zwykli ludzie, których dotknęły różne problemy. Większość przebywa w schroniskach, mieszkaniach chronionych czy innych placówkach pomocowych. Chcą pracować, tylko czy mają szansę?

W Polsce formalnie funkcjonującą definicję bezdomności zawiera ustawa o pomocy społecznej:
Osoba bezdomna to osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowana na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania.(Dz.U. z 15.04.2004 Nr 64 poz. 593 z późn. zm.).

Organizacje pozarządowe pracujące w ramach partnerstwa pozarządowego w projekcie „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej” w zadaniu nr 4 w zakresie standaryzacji pracy z bezdomnymi, w tym w ramach opracowania modelu „Gminny standard wychodzenia z bezdomności”, proponują przyjęcie uzupełniającej definicji:
Osoba bezdomna to taka, która z różnych przyczyn, wykorzystując własne możliwości i uprawnienia, czasowo lub trwale nie jest w stanie zapewnić sobie schronienia spełniającego minimalne warunki pozwalające uznać je za pomieszczenie mieszkalne (Przymeński A., 1997).

Miejsce spełniające warunki mieszkalne to takie, które nadaje się do stałego przebywania bez narażania zdrowia i które umożliwia zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych: noclegu, zachowania higieny osobistej, sporządzania posiłków (Duracz-Walczak A., 2001/2002, s. 22).

Wyniki Ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych (7/8 luty 2013) przeprowadzone przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

W momencie realizacji badania zdiagnozowano 30,7 tys. osób bezdomnych, w tym ok. 22 tys. osób przebywało w placówkach instytucjonalnych, a ok. 8,5 tys. osób przebywało poza placówkami instytucjonalnymi. Ogółem w woj. Mazowieckim przebywa 3 136 osób bezdomnych.

Z informacji uzyskanych ze Sprawozdań z działań podjętych w celu zapobieżenia negatywnym skutkom bezdomności na terenie województw w sezonie zimowym 2012/2013 – przekazanych przez Wydziały Polityki Społecznej do MPiPS – wynika, że w Polsce jest 643 placówek noclegowych dla osób bezdomnych (w tym: schroniska, noclegownie, ogrzewalnie, domy/hostele dla osób bezdomnych), które dysponują 22.339 miejscami noclegowymi. Ponadto Wydziały Polityki Społecznej zgłosiły możliwość udostępnienia w szczególnie trudnych warunkach (np. w okresie zimowym) 2.886 dodatkowych miejsc noclegowych, tzw. „dostawek”. W sumie, dostępna liczba miejsc noclegowych dla osób bezdomnych wynosi więc: 25.225 miejsc.